De kwetsbaren

Ondanks mijn wantrouwen jegens kerkleiders, voelde ik toch een zekere mate van deernis voor bisschop De Bekker toen ik enkele citaten uit zijn nachtmis hoorde. De Heilige Stoel zal hem ook wel een exemplaar hebben gestuurd van het vorige week verschenen rapport van de commissie-Deetman. Deze commissie is gevraagd om een onafhankelijk onderzoek uit te voeren naar de omvang, aard en gevolgen van seksueel misbruik door Nederlandse geestelijken van minderjarigen in de Rooms-Katholieke Kerk en naar de befaamde doofpotcultuur die binnen de kerk heerst. 

In het rapport is een lijst van namen opgenomen van ruim duizend collega’s van De Bekker, die zich schuldig hebben gemaakt aan het misbruiken van duizenden aan hun zorg toevertrouwde kinderen. Ook in Suriname zijn er tientallen Surinaamse kinderen door Nederlandse paters en geestelijken misbruikt. In het 1200 pagina’s tellend rapport wordt de Rooms-Katholieke Kerk aan het kruis genageld en wordt er een beeld geschetst van een internationaal netwerk van pedofielen met machtige en duistere connecties. Want ondanks het feit dat de namen van veel van de daders bekend zijn, lopen de meeste van hen nog vrij rond of zijn ze overgeplaatst naar andere gebieden of landen waar ze in veel gevallen de verspreiding van de heerlijkheid Gods op hun eigen perverse wijze vrolijk voortzetten.

Het moet een behoorlijk bittere pil zijn geweest voor De Bekker. Deed hij een tijd geleden de meldingen van misbruik binnen de kerk nog af als een “modegril” en zei hij dat hij absoluut niet van plan was een mea culpa uit te spreken namens de kerk, nu wordt hij met zijn neus op de harde feiten gedrukt. Volgens het rapport zijn er tussen 1940 en 2010 naar schatting 20.000(!) kinderen verkracht en aangerand door Nederlandse Rooms-Katholieke geestelijken. De Bekker moet zwetend achter zijn bureau hebben gezeten toen hij bezig was met de voorbereiding van de mis. Kent hij een paar van de mannen die zich hebben vergrepen aan koorknaapjes? Zouden er onder de toehoorders personen zijn die als kind een traumatische ervaring hebben opgelopen in dezelfde kerk waar hij de mis zal opdragen? Dankzij het internet zullen Surinaamse journalisten, althans degene die hun vak serieus nemen, inmiddels ook al over een kopie van het rapport beschikken. Komen die weer met lastige vragen?
De arme man. Ik hoor hem bijna zuchten terwijl hij vertwijfeld naar het kruis aan de muur staart.

“God kiest voor de kwetsbaren,” sprak hij tijdens de mis. Ik was even in verwarring. Bedoelde hij de duizenden misbruikte kinderen, of bedoelde hij zijn collega’s die met naam en toenaam in het rapport worden genoemd? Binnen de kerk is het volgens het rapport namelijk gebruikelijk de daders als slachtoffers te bezien met menselijke zwakheden en gevallen van misbruik onder de mijter te houden. Terwijl De Bekker sprak over de betekenis van Jezus voor onze tijd, borrelde er een verontrustende gedachte in mij op. Wat zou de betekenis van Jezus vandaag de dag zijn geweest, als hij een paar decennia geleden was geboren en Jozef en Maria de zorg over hem aan één van de in het rapport genoemde collega’s van De Bekker hadden toevertrouwd? Food for thought.

De Antitheïst

“Georganiseerde religie is de belangrijkste bron van haat in de wereld. Het is gewelddadig, irrationeel, intolerant, moedigt aan tot racisme, tribalisme en onverdraagzaamheid. Ze investeert in onwetendheid, staat vijandig tegenover vrij onderzoek, minacht vrouwen en dringt zich op van kindsbeen af!”

Kijk, dat is wat je noemt met gestrekt been een debat induiken en een statement maken. Voordat ik weer één of andere zich in het kruis getast voelende gelovige aan de telefoon krijg, deze woorden zijn niet van mij afkomstig, maar komen uit de mond van de vorige week overleden Christopher Hitchens. De doorsnee Surinamer zal nooit van hem hebben gehoord, maar Hitchens was een schrijver, journalist en een columnist met een pen en een mening zo scherp als een scalpel. Enkele jaren geleden werd hij vijfde bij een internationale verkiezing voor de meest toonaangevende, invloedrijke intellectuelen. Zoals uit zijn bovenstaande woorden al blijkt, had hij een enorme afkeer van religie. Hij was een atheïst, of zoals hij zichzelf betitelde een antitheïst.


In zijn boek God is Not Great: How Religion Poisons Everything, somt hij de ellende en wantoestanden op die religie over de mensheid heeft uitgestort. Gelovigen die aanslagen plegen met vliegtuigen waarbij duizenden mensen het leven verliezen. Gelovigen die zichzelf opblazen tussen vrouwen en kinderen. Gelovigen die kleine kinderen misbruiken. Gelovigen die in oorlogen elkaar bij bosjes afmaken. Gelovigen met kerstmutsen op die ter meerdere eer en glorie van henzelf met draaiende camera’s zwervers op straat bespringen. Ok, dat laatste was een toevoeging van mij, maar het moge duidelijk zijn, door dit soort praktijken moet je soms met het schaamrood op de wangen toegeven dat je gelovig bent. Vraag de meeste mensen die beweren gelovig te zijn eens waar ze eigenlijk in geloven of neem de levensstijl van veel zogenaamde voorvechters van God eens onder de loep en je zou spontaan atheïst worden.


En toch zeg ik met de overtuiging en standvastigheid van een blok gewapend beton dat ik een gelovig mens ben. Wanneer ik over de rivier vaar en ik hoor de geluiden van het bos en ik zie de ondergaande zon, dan ervaar ik dat als een schouderklopje van God. Als ik denk aan het wonder dat ik recent nog mocht beleven, de geboorte van een kind, dan zie ik daarin een high-five van God. Of wanneer ik verdwaal in de glimlach en ogen van een mooie vrouw, dan zie ik ergens diep daarin een knipoogje van diezelfde God. 


Hitchens had gelijk, de naam van God is misbruikt om te moorden, te verkrachten, te plunderen en ga zo maar door. Maar deze zaken rijmen zich niet met de God die mij een thumbs-up geeft, wanneer ik volgende week op Aruba over een wit strand met wuivende palmbomen loop en ik met een cocktail in mijn hand over een blauwe zee staar waar de zon langzaam in verdwijnt.

Ik zou willen zeggen: rust zacht Hitchens, maar ik hoor zijn door drank en sigaretten gehavende stem al mompelen: “zit niet zo sentimenteel te zeiken Carbière. Ik slaap niet, ik ben dood!”
Het zal een bijzonder moment zijn wanneer Hitchens ooit eens wordt geconfronteerd met dezelfde God waar ik in geloof.

Religieus porno

Kerst haalt bij sommige mensen het slechtste naar boven. Dit werd vorige week weer eens bevestigd door een Surinaams programma dat op Apintie televisie werd uitgezonden. Een paar lokale televisiedominees, per definitie al het uitschot in de troebele poel van christelijke clubjes, bestormden met een paar van hun in kerstpakjes gestoken volgelingen een in een kartonnen doos slapende zwerver. Terwijl de man nog slaapdronken om zich heen keek, kreeg hij een camera en een microfoon in het gezicht geduwd. Alsof ze zich ervan wilden vergewissen of ze wel een echt zielige zwerver te pakken hadden, werd de arme man voor de draaiende camera ondervraagd hoe lang hij al op straat woonde en wat de reden was van zijn neergang. Onder begeleiding van stichtelijk gitaar getokkel van één der dominees, vertelde de man met een beschaamd gezicht over zijn miserabel leven. Ternauwernood hun vreugde onderdrukkend dat de man inderdaad een ellendig bestaan lijdt, zongen de in kerstpakjes gestoken schapen een kerstlied, terwijl de dominees met kwezelachtige gezichten de man het volle evangelie van de Heer door de strot duwden. 


Het is onvoorstelbaar, maar het programma werd gesponsord door een bedrijf dat zelfs reclame petjes en slippers beschikbaar had gesteld. Met gelukzalige lachjes alsof ze de man een plaatsje in het Koninkrijk Gods schonken, deden de dominees de man de gesponsorde ‘kostbaarheden’ om, waarna het clubje aan een vreugdedans begon. De zwerver keek met grote ogen naar het schouwspel en vervolgens vervuld met plaatsvervangende schaamte schichtig om zich heen in de hoop dat niemand hem met deze mensen zag. Zijn leven op straat had hem in contact gebracht met de nodige idioten, waanzinnigen en psychopaten, maar dit sloeg alles. 


Het was religieus porno en het meest walgelijke wat ik ooit in mijn leven had gezien. Goed, als je een volgeling bent van dit soort figuren die er, dankzij door jou geschonken geld, een exorbitante levensstijl op na kunnen houden, valt er al te twijfelen aan je volle verstand. Maar dan nog moet er voldoende moreel besef in je zitten om met afschuw vervuld te zijn bij het zien van deze beelden. Jezus noemde dit soort figuren huichelaars, adderengebroed en wit gekalkte graven. Van buiten mooi, maar van binnen vol rot en verderf. Als deze zichzelf verheerlijkende, zogenaamde christenen ook maar een grammetje oprechtheid in zich hadden, zouden ze het niet in hun hoofd halen zo een klucht op te voeren, maar veeleer naar wegen zoeken om mensen echt een hoopvolle  boodschap te gevenen behoeftigen op een waardige wijze te helpen zonder draaiende camera’s. 


Aan het eind van het programma werd de melding gedaan dat de volgende aflevering met prostituees zal zijn. Televisiedominees en prostituees. Kijk, dat klinkt al een stuk vertrouwder. Ik heb nauwelijks een paar minuten naar het programma gekeken en ik kon met veel moeite voorkomen dat mijn maaginhoud naar boven kwam en over mijn salontafel werd uitgestort. Ik hoop dan ook dat de directie van Apintie weer bij hun volle verstand komt en ons volgende uitzendingen zal besparen. Het zal waarschijnlijk ijdele hoop zijn. Tenslotte is dit in essentie waar kerst voor velen om draait. Schijnheiligheid en commercie.

Castratie

Volgens de nieuwsberichten zijn verschillende hiv-besmette vrouwen onvrijwillig gesteriliseerd. Het was stof voor een interessante discussie tussen vrienden. De vrouwen schreeuwden moord en brand en de kreet nazi-praktijken vloog al snel door de lucht. Mijn opmerking dat ik me wel kon vinden in de gedachtegang van de artsen was als olie op een al laaiend vuur. “Hoe zou jij het vinden als je voor een blindedarmontsteking werd geopereerd en de arts ook gelijk je ballen wegknipte?!” Het verband tussen Hiv en een blindedarmontsteking ontging me enigszins en mijn ballen ben ik een paar ex-vriendinnen geleden al kwijtgeraakt, maar ik begreep hun punt. Wanneer ik op de operatietafel zou liggen, realiseert de arts zich dat wanneer hij ongevraagd aan mijn lichaam zou friemelen en naar eigen believen modificaties zou verrichten, mijn advocate hem een dusdanig proces zal aanspannen dat zijn achterkleinkinderen nog bezig zouden zijn de schadevergoeding te betalen. Vermoedelijk staat mijn geriefelijke plek op de maatschappelijke ladder in schril contrast met die van de dames in kwestie en meenden de artsen zonder overleg het nodige hak- en snijwerk aan hun lichamen te kunnen verrichten.

Maar er is ook een ander verschil waar het volgens mij om draait en waarom ik geneigd ben de kant van de artsen te kiezen. Wanneer ik als vrouw hiv zou hebben, zou geen haar op mijn hoofd eraan denken om zwanger te worden. Ja, ik besef dat overdracht van moeder op kind met de juiste medicatie tot een minimum kan worden beperkt, maar waarom het risico nemen? Hoe kan je als hiv-besmette moeder het risico willen lopen bewust zwanger te raken en de kans riskeren een kind met Hiv ter wereld brengen? Is dit alleen maar om jouw eigen behoeften te willen bevredigen en omdat het binnen jouw cultuur gebruikelijk is complete elftallen aan kinderen te produceren?

In de grotemensenwereld wordt hiv als een chronische ziekte gezien waar je in principe op een redelijk normale wijze oud mee kan worden. Dit geldt alleen als je de discipline hebt om tijdig de nodige remmers en medicijnen te slikken en er een gezonde levensstijl op na houdt.
Helaas leven we in een land waar je in het ziekenhuis al aan een griep dood kan gaan en waar met de regelmaat van de klok niet eens eenvoudige medicamenten voor suikerpatiënten in voorraad zijn. Daarnaast, als ik de mensen die zich bezig houden met hiv/aids bestrijding mag geloven, heerst er binnen bepaalde culturen een wantrouwen tegen westerse medicatie en zoekt men liever zijn toevlucht tot de alternatieve of traditionele geneeswijze. Ook komt het regelmatig voor dat iemand begint aan een kuur van remmers, zich voelt opknappen en vervolgens stopt met het slikken van de medicijnen omdat de persoon denkt dat hij genezen is.

Als arts heb je ook een verantwoording naar het welzijn van een ongeboren kind. Als je regelmatig met hiv besmette moeders wordt geconfronteerd die de ernst van hun status nauwelijks beseffen en heel erg makkelijk denken over het krijgen van kinderen, dan kan ik me voorstellen dat je vanuit je eigen verantwoordelijkheidsgevoel de zaak maar op slot gooit. Maar ik stel voor dat we dan ook een stapje verder gaan en degene aanpakken die er de schuld van zijn dat deze vrouwen besmet zijn geraakt. Wanneer deze heren op de operatietafel liggen voor één of andere aandoening is een castratie zonder overleg wat mij betreft ook geoorloofd.